Οι προληπτικές ενέργειες περιλαμβάνουν μεμονωμένα ή συνδυαστικά, φυσικά, χημικά και μερικές φορές βιολογικά μέτρα.
Η εστίαση στην εφαρμογή φυσικών μέτρων που στοχεύουν στην πρόληψη της παρουσίας επιβλαβών οργανισμών αποτελεί ορθή πρακτική. Ωστόσο, η εφαρμογή χημικών προληπτικών μέτρων σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη (οι επεμβάσεις αφορούν τα ίδια μέσα και είναι αντίστοιχες με αυτές του Χημικού Κατασταλτικού Ελέγχου). Για παράδειγμα, όταν η εισβολή οργανισμών στόχων αναμένεται και δεν μπορεί να αποφευχθεί ή να ελεγχθεί με φυσικά ή βιολογικά μέτρα, η χρήση προληπτικών ψεκασμών (π.χ. για τερμίτες κ.α.) ή/και η τοποθέτηση τρωκτικοκτόνων επιβάλλονται.
Ακολουθούν συστάσεις φυσικών μεθόδων πρόληψης:
Τήρηση κανόνων υγιεινής
Σωστά δομη εγκαταστάσεων
Κατάλληλη θωράκιση
Κατάλληλη αποθήκευση
Τήρηση των κανόνων υγιεινής
Αποτελεί προϋπόθεση και είναι απαραίτητη για τον έλεγχο των επιβλαβών οργανισμών. Συνεπάγεται τη γενική τάξη και καθαριότητα περιλαμβάνοντας την απαιτούμενη συντήρηση και αποθήκευση των τροφίμων, τον κατάλληλο καθαρισμό του εξοπλισμού και των επιφανειών, την απομάκρυνση των βρώσιμων αποβλήτων και των απορριμμάτων όπως και την κατάλληλη αποθήκευσή των πριν από την αποκομιδή κ.ά. Αυτοί οι χειρισμοί παρέχουν στους επιβλαβείς οργανισμούς τα λιγότερα δυνατά «σημεία» όπου μπορούν να διαβιούν να αναπαράγονται και να τρέφονται. Οι συνθήκες υγιεινής θα πρέπει να βελτιώνονται όπου είναι δυνατό, να αποτελούν κύριο μέλημα πριν από οποιαδήποτε περαιτέρω προσπάθεια εφαρμογής μεθόδων ελέγχου, και να τις συνεπικουρούν. Αυτή η βελτίωση, με τη σειρά της, θα λειτουργήσει ως καταλύτης στοχεύοντας σε ένα πιο άρτιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, αν οι κατσαρίδες και τα ποντίκια δεν έχουν άλλες εναλλακτικές πηγές τροφής, ως συνέπεια της τήρησης των κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής, τότε είναι πολύ πιθανότερο να τραφούν από δολώματα με εντομοκτόνο ή τρωκτικοκτόνο δράση.